We Francji z okazji 6 stycznia przygotowuje się galettes de rois - wypiek z ciasta francuskiego wypełniony masą migdałową, w której ukryte jest ziarenko fasoli. Kto je znajdzie do końca dnia będzie królem.
W Polsce również mamy swoje wypieki na święto Trzech Króli. Szczodraki to co prawda nieco zapomniany zwyczaj, ale w niektórych rejonach kraju wciąż żywy. Kolędnicy chodzą po wsi od domu do domu, śpiewają tzw. szczodrówkę, życzą zdrowia i powodzenia w nowym roku, a w zamian częstowani są właśnie szczodrakami.
Szczodraki mogły mieć postać bułeczek, rogalików lub pierożków z ciasta drożdżowego, często z mąki razowej. Zwyczaj ich przygotowania znany był już w średniowieczu. Ich nazwa pochodzi od staropolskiego słowa "szczodrość", a przygotowywane były z okazji Szczodrych Godów, czyli dawnego święta obchodzonego w czasie zimowego przesilenia, które dało początek współczesnemu Bożemu Narodzeniu. Wierzono, że dzielenie się nimi wzmacnia więzi międzyludzkie i przynosi szczęście. W niektórych regionach Polski wypiekano je w specjalnych kształtach, np. serc, gwiazd czy zwierząt, aby dodatkowo podkreślić ich symboliczne znaczenie. Posypywano jest także makiem, który symbolizował obfitość, a jego zjedzenie miało przynieść dostatek.
Szczodraki - przepis na 35szt.
Do przygotowania szczodraków będą Ci potrzebne:
- 500g mąki graham,
- 250ml mleka,
- łyżeczka cukru,
- 3 jajka,
- 7g suchych drożdży,
- łyżka śmietany 12%,
- 50g masła,
- 1/2 łyżeczki soli,
- mak do posypania.
Do przygotowania farszu będą Ci potrzebne:
- 500g białej kapusty,
- 100g cebuli,
- 400g jabłka,
- 5g masła klarowanego,
- 1/2 szklanki wody,
- 2 liście laurowe,
- 2 łyżeczki majeranku,
- sól i pieprz do smaku.
1. Drożdże przesyp do miseczki, zalej 1/2 szklanki podgotowanego mleka, dodaj cukier i odstaw na chwilę, aż drożdże zaczną pracować.
2. Mąkę wysyp na blat, wymieszaj z nią sól, po czym zrób w środku dołek.
3. Podgrzej resztę mleka, wlej do mąki, dodaj jedno całe jajko i żółtko oraz śmietanę i zaczyna, po czym zacznij wyrabiać ciasto.
4. Rozpuść masło w mikrofalówce lub rondelku i dodaj do ciasta, kiedy będzie się ono już lekko wiązać.
5. Wyrabiaj ciasto, aż stanie się elastyczne i nie będzie kleiło się do ręki i blatu.
6. Przełóż ciasto do miski, przykryj i odstaw w ciepłe miejsce (ja podgrzałam piekarnik do 50 stopni C, wstawiłam miskę i wyłączyłam grzanie). Zostaw na godzinę.
7. Posiekaj kapustę i cebulę.
8. W garnku rozgrzej masło klarowane i przesmaż na nim cebulę. Gdy się zeszkli dodaj kapustę, wymieszaj, a po chwili zalej wodą, dołóż liście laurowe, przykryj i gotuj na niezbyt dużym ogniu ok. 30 minut, mieszając co jakiś czas.
9. Obierz jabłka i zetrzyj je na tarce o dużych oczkach, dodaj je do kapusty i duś jeszcze 5 minut, dopraw majerankiem, solą i pieprzem.
10. Pozostaw farsz do ostudzenia.
11. Ciasto wyłóż na blat, podziel na 2-3 porcje, każdą cienko rozwałkuj podsypując blat mąką, wytnij kółka.
12. Na każde kółko nałóż porcję farszu i sklej.
13. Przełóż pierogi na blachę pokrytą papierem do pieczenia, przykryj ściereczką i dostaw jeszcze na 15-20 minut.
14. Wymieszaj jajko z odrobiną mleka i posmaruj pierogi, a następnie posyp je makiem.
15. Piecz w piekarniku nagrzanym do 200 stopni C przez 20-25 minut.
