Kwasy omega-3

Tłuszcze cieszą się złą sławą, która nie do końca jest zasłużona.

Jako najbardziej kaloryczny składnik pożywienia często są obwiniane o nadmierną masę ciała. Dodatkowe kilogramy biorą się jednak ze zbyt dużej ilości kalorii w diecie, a nie tłuszczy jako takich - musimy pamiętać, że tłuszcze nie są jedynym źródłem kalorii.

Tłuszcze, ze względu na budowę chemiczną, możemy podzielić na nasycone, jednonienasycone oraz wielonienasycone. O ile te pierwsze rzeczywiście powinniśmy ograniczać, o tyle nienasycone kwasy tłuszczowe są jak najbardziej pożądane w diecie, ponieważ w odpowiedniej ilości wpływają pozytywnie na nasze zdrowie. Właśnie do tej grupy należą kwasy omega-3, znane także jako n-3.

Kwasy omega-3

Omega-3 to nie jest jeden związek chemiczny, ale trzy różne kwasy:

• kwas eikozapentaenowy (EPA), który najdziemy głównie w rybach,
• kwas dokozaheksaenowy (DHA), który znajdziemy w algach i żywiących się nimi rybami,
• kwas alfa-linolenowy (ALA), który znajdziemy głównie w oleju lnianym, rzepakowym oraz sojowym.

Właściwości kwasów omega-3

1. Wspomaganie pracy mózgu

Liczne opracowania naukowe wskazują, że kwasy omega-3 wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego. Badania kliniczne potwierdziły ich pozytywny wpływ na procesy myślenia, rozumienia oraz zapamiętywania - także u osób cierpiących na zaburzenia poznawcze. Według części badaczy przyjmowanie odpowiedniej dawki omega-3 zmniejsza ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.

2. Działanie antynowotworowe

Badania naukowe wskazują także na możliwe działanie przeciwnowotworowe kwasów omega-3, szczególnie w przypadku raka okrężnicy, piersi i prostaty. Działanie to polega głównie na aktywacji enzymów związanych z funkcjonowaniem układu odpornościowego oraz blokowaniem rozwoju nowotworów.

3. Wspomaganie serca

Obecność kwasów n-3 prowadzi do zmniejszenia napięcia ścian naczyń krwionośnych i obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Bardzo ważne jest także działanie przeciwzakrzepowe oraz obniżające poziom złego cholesterolu (LDL), przy jednoczesnym wzroście dobrego (HDL). W efekcie w tętnicach nie powstają blaszki miażdżycowe, ścianki naczyń są mocniejsze, a przepływ krwi prawidłowy. W ten sposób obniża się ryzyko chorób serca i układu krążenia.

4. Silne kości i stawy

Kwasy omega-3 wspomagają leczenie chorób autoimmunologicznych układu kostno-stawowego i mięśniowego, m.in. reumatoidalnego zapalenia stawów czy młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów. Badania dowiodły, że suplementacja kwasów omega-3 istotnie zmniejsza zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe w tych chorobach. Ponadto kwasy te wspomagają wchłanianie wapnia, przez co wpływają na stan kości i są istotną częścią profilaktyki osteoporozy.

5. Zdrowe oczy

Kwasy n-3 są jednym ze składników siatkówki oka. Ich niedobór może prowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem, np. zwyrodnienia plamki żółtej u starszych, które jest najczęstszą przyczyną trwałej utraty wzroku u osób dorosłych lub retinopatii wcześniaków w przypadku niedoborów kwasów w diecie matki, która także może prowadzić do całkowitej utraty wzroku już w dzieciństwie. Kwasy nie tylko wspomagają pracę oka i chronią przed patologiami, ale też spowalniają starzenie się wzroku.

6. Wzmocniona odporność

Kwasy omega-3 naturalnie wzmacniają naszą odporność poprzez stymulację układu immunologicznego. Mogą także do pewnego stopnia przeciwdziałać alergiom lub wspomagać ich leczenie.

7. Piękna skóra

Kwasy n-3 korzystnie działają także na naszą skórę, szczególnie w przypadku schorzeń o mechanizmie autoimmunologicznym, np. atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca. Ponadto spowalniają procesy starzenia się komórek oraz przyspieszają ich regenerację.

Gdzie ich szukać?

Podstawowym źródłem kwasów omega-3 w diecie są rośliny i produkty pochodzenia roślinnego, głównie oleje, takie jak lniany, rzepakowy, sojowy czy olej wytłaczany z orzechów włoskich, a także kiełki zbóż, migdały, nasiona dyni, orzechy włoskie, siemię lniane i ziarna rzepaku.

Bogatym źródłem są także wolno żyjące tłuste ryby morskie, (np. dorsz, łosoś, śledź), makrela wędzona, sardynki w oleju czy owoce morza.

Niedobór kwasów omega-3 jest jednak jednym z najczęściej występujących niedoborów w naszym społeczeństwie. Choć żywność bogata w te kwasy jest ich najlepszym źródłem, czasem niezbędna może okazać się suplementacja - pamiętajcie jednak, aby przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem.