Alergia pokarmowa

Alergie pokarmowe w ostatnich latach stają się coraz bardziej rozpowszechnionym problemem zdrowotnym w państwach wysokorozwiniętych – szacuje się, że na świecie cierpi na nią ok. 3% osób dorosłych i 2-krotnie więcej dzieci. Przyczyny wzrostu osób chorujących na alergie nie są dokładnie poznane.

Czym jest alergia?

Alergia pokarmowa jest nieprawidłową reakcją układu odpornościowego. Pojawia się ona w krótkim czasie po zjedzeniu konkretnego pokarmu zawierającego alergen wywołujący odpowiedź immunologiczną. Już niewielka ilość danego pokarmu może doprowadzić do pojawienia się takich objawów jak: kaszel, nudności, obrzęk twarzy, pokrzywka, trudności w oddychaniu, wymioty, a nawet groźny dla życia wstrząs anafilaktyczny.

Czynniki ryzyka

Do czynników ryzyka wystąpienia alergii możemy zaliczyć:

• występowanie chorób alergicznych wśród najbliższej rodziny,
• ciężkie atopowe zapalenie skóry w pierwszych trzech miesiącach życia,
• wiek – alergie pokarmowe znacznie częściej występują u najmłodszych dzieci, ryzyko wystąpienia alergii spada wraz z wiekiem,
• wystąpienie alergii w przeszłości,
• uczulenie na inne alergeny, np. pyłki roślin (alergie krzyżowe),

Istnieją także czynniki mogące mieć wpływ na nasilenie objawów alergii:

• występowanie innych chorób alergicznych, takich jak astma,
• wysiłek fizyczny,
• infekcje,
• zaburzenia mikroflory jelitowej.

Co może wywołać alergię?

Alergię może wywołać w zasadzie każdy pokarm, jednak z niemal 90% reakcji alergicznych odpowiada przynajmniej jeden z poniższych pokarmów:

• gluten,
• jajko,
• mleko krowie,
• orzechy i orzeszki ziemne,
• ryby i owoce morza,
• soja.

Jakie są objawy alergii pokarmowej?

Objawy alergii mogą być bardzo zróżnicowane. U jednej osoby będzie to tylko niegroźny ból brzucha lub swędząca wysypka, u innej przewlekła biegunka, a u nielicznych może dojść do wstrząsu anafilaktycznego zagrażającego życiu.

Klika minut do 2 godzin po spożyciu pokarmu zawierającego alergen może pojawić się:

• uczucie pieczenia, mrowienia i swędzenia w ustach,
• swędząca wysypka skórna,
• obrzęk powiek, warg, języka lub krtani,
• trudność w przełykaniu,
• duszność,
• nadmiar wydzieliny nosowej,
• ból brzucha,
• nudności lub wymioty,
• biegunka.

Jak leczyć alergię?

Podstawą leczenia alergii pokarmowej jest eliminacja z diety produktu uczulającego. Trzeba pamiętać, że eliminując konkretną żywność z naszego jadłospisu musimy włączyć do niego produkty o takich samych lub bardzo zbliżonych wartościach odżywczych, aby nie dopuścić do wystąpienia niedoborów.

Dodatkowo lekarz może ewentualnie zalecić leki przeciwhistaminowe lub, rzadziej, glikokortykosteroidy.

W przypadku ciężkich alergii (np. na orzechy) niezbędne jest podanie domięśniowo adrenaliny.

Co robić, gdy pojawią się objawy alergii?

Jeśli objawy pojawią się nagle w postaci swędzącej wysypki lub obrzęku możemy zażyć lek antyhistaminowy. W przypadku ciężkich objawów, np. silnego obrzęku dróg oddechowych lub wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego należy natychmiast wezwać pogotowie.

Czy alergię można wyleczyć?

U niektórych dzieci alergia może minąć, u innych nie. W wieku dorosłym raczej nie jest to spotykane.

U większości dzieci cierpiących na alergię na białko jaja kurzego czy mleko krowie objawy alergii ustępują zazwyczaj przed 5. rokiem życia. Jednak alergia na orzechy oraz ryby i owoce morza pozostaje zazwyczaj na całe życie.

Im później wystąpiły pierwsze objawy alergii, tym mniejsze są szanse na jej całkowite ustąpienie.