stycznia 04, 2023

Roślinne alternatywy dla mleka

Napoje roślinne od jakiegoś czasu cieszą się coraz większą popularnością, nie tylko wśród wegan i wegetarian. Nic więc dziwnego, że ten sektor rynku spożywczego rozwija się nadzwyczaj dobrze i mamy coraz większy wybór napojów na bazie roślin.

Napoje roślinne - dla kogo?

Napoje roślinne to produkty niezwykle popularne wśród wegan i wegetarian, którzy ze względów etycznych rezygnują ze spożywania mleka. Jednak wiele osób sięga po nie także ze względów zdrowotnych - np. w przypadku nietolerancji laktozy czy alergii na białka mleka (warto jednak wiedzieć, że u niektórych alergików taka zamiana nie zda egzaminu - białka mleka oraz białka roślinne mają podobną budowę chemiczną, mogą więc wywoływać objawy alergii).


Skład napojów roślinnych

Wykluczenie mleka może wiązać się z wystąpieniem niedoborów pokarmowych, zwłaszcza w przypadku wapnia. Jeśli więc sięgamy po roślinne zamienniki mleka warto zwrócić uwagę na napoje fortyfikowane. Fortyfikacja to po prostu wzbogacanie produktów spożywczych w jeden lub kilka składników odżywczych, niezależnie od tego, czy występuje one w nim naturalnie.

W przypadku napojów roślinnych warto sięgać przede wszystkim po te, które wzbogacane są w wapń, witaminę D oraz witaminę B12.

Rodzaje napojów roślinnych

Wybór napojów roślinnych mamy całkiem spory, możemy kupić m.in. napój na bazie soi, ryżu, owsa, orzechów czy migdałów. Najpopularniejszym z nich jest napój sojowy.

Napój sojowy

Napój na bazie soi to najstarszy zamiennik mleka. Wyróżnia się na tle innych napojów roślinnych zawartością białka - zawiera go ok. 3%, podczas gdy pozostałe napoje zaledwie ok. 1%. Wzbogacenie napoju sojowego sprawia, że staje się najlepszym roślinnym odpowiednikiem dla mleka krowiego. Soja jest także bardzo dobrym źródłem witamin z grupy B oraz składników mineralnych, przede wszystkim fosforu, magnezu, potasu, wapnia oraz żelaza, a także fitoestrogenów, substancji wykazujących działanie łagodzące w dolegliwościach związanych z menopauzą. Dodatkową zaletą napoju sojowego jest jego neutralny smak, dzięki czemu nadaje się w zasadzie do każdej potrawy.

Niestety soja jest także częstym alergenem, napój sojowy nie będzie więc wskazany dla osób z alergią na białko sojowe. Uważać powinny także osoby z niedoczynnością tarczycy - niewielkie ilości nie stanowią problemu, trzeba jednak pamiętać, aby zachować odstęp od zażycia lewotyroksyny co najmniej 30 minut.

Napój owsiany

Przez wielu uważany za najsmaczniejszy napój roślinny. W napojach na bazie owsa znajdziemy dużą ilość beta-glukanów, które mają udowodnione działanie obniżające stężenie cukru we krwi, szczególnie warto więc włączyć je do diety osób chorujących na cukrzycę. Beta-glukany wspomagają także perystaltykę jelit.

Choć sam owies, z którego wytwarzany jest napój, nie jest składnikiem alergizującym, często może być zanieczyszczony glutenem. Osoby chorujące na celiakię powinny więc uważnie czytać etykiety na opakowniach.

Napój migdałowy

Napój na bazie migdałów ma lekko orzechowy posmak, świetnie nadaje się więc do dań na słodko, np. koktajli czy owsianki. Jest bardzo dobrym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ponadto znajdziemy tam także witaminę E, magnez, potas i wapń. Ze względu na wysoką zawartość flawonoidów, które uszczelniają i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych, zalecane są w chorobach serca i miażdżycy.

Mleka migdałowego powinny unikać osoby cierpiące na alergię na orzechy.

Napój ryżowy

Napój ryżowy pozyskiwany jest z brązowego ryżu. Jest dobrym źródłem witamin z grupy B. Cechuje się także najwyższą kalorycznością wśród napojów roślinnych - jedna szklanka może dostarczyć nawet 150kcal. Jednocześnie jest dość neutralny w smaku.

Napój ryżowy nie jest wskazany w większych ilościach dla dzieci poniżej 4. roku życia ze względu możliwą zawartość arsenu, który może być dla nich toksyczny.

Napój kokosowy

Napój kokosowy świetnie pasuje do deserów, ale sprawdzi się też jako "lżejszy" zamiennik mleczka kokosowego w daniach z kuchni azjatyckiej.

Swego czasu dość głośno mówiło się o prozdrowotnym działaniu kwasów tłuszczowych znajdujących się w napoju kokosowym. Warto wiedzieć, że jest to mit - w profilu tłuszczowym napoju kokosowego znajdują się przede wszystkim nasycone kwasy tłuszczowe, które nie będą wykazywały właściwości prozdrowotnych.


Jeśli zdecydujemy się na zakup napoju roślinnego mamy w tej chwili naprawdę duży wybór - zarówno pod względem rodzaju, jak i producenta. Dokonując wyboru powinniśmy kierować się przede wszystkim naszym zdrowiem i wykluczać składniki, które nie są dla nas wskazane. Następnym kryterium może być dostępność oraz cena - do najtańszych należą napoje sojowe oraz ryżowe.

Napoje roślinne możemy oczywiście przygotować także sami w domu, musimy jednak pamiętać, że wtedy nie będzie on fortyfikowany, a więc możemy nie dostarczyć sobie odpowiedniej ilości choćby wapnia czy witaminy D. Jeśli więc zdecydujemy się przygotować sobie napój roślinny sami w domu powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na zawartość tych składników w naszej diecie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Copyright © Z notatnika dietetyka , Blogger