Cukrzyca cukrzycy nierówna

Cukrzyca jest chorobą, która występuje na wszystkich kontynentach i dotyczy wszystkich ras.

Ze względu na znaczny wzrost osób cierpiących na cukrzycę Światowa Organizacja Zdrowia uznała ją za pierwszą chorobą niezakaźną, którą można określić mianem epidemii XXI wieku.

Obecnie szacuje się, że na świecie na cukrzycę choruje 415 mln osób, w tym ponad 3 mln w Polsce, z czego nawet połowa wciąż nie ma zdiagnozowanej choroby.

Cukrzyca to choroba przewlekła, której bezpośrednią przyczyną jest zaburzenie wydzielania lub działania insuliny - hormonu odpowiedzialnego za obniżanie poziomu glukozy we krwi. Wymaga ona stałego i skrupulatnego leczenia farmakologicznego oraz żywieniowego.

Jak jednak dobrać odpowiednie leczenie?

Wszystko zależy od rodzaju cukrzycy, na którą chorujemy.

 Podstawowe typy cukrzycy

Jeszcze do niedawna rozpoznawano 2 główne typy cukrzycy:

• cukrzyca typu 1 - polega na zaburzeniu funkcjonowaniu komórek 𝛃 trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny, co prowadzi do braku insuliny w organizmie. Leczenie polega przede wszystkim na podawaniu insuliny i ścisłym kontrolowaniu spożywanych węglowodanów. Diagnozowana jest przede wszystkim u dzieci i młodzieży.
• cukrzyca typu 2 - polega na zaburzeniu wydzielania insuliny (produkowane są zbyt małe ilości hormonu) przez komórki trzustki, co prowadzi do jej niedoboru w organizmie lub opornością komórek na insulinę, która powoduje, że mimo wydzielania hormon nie działa tak, jak powinien. Leczenie polega zazwyczaj na przyjmowaniu leków hipoglikemizujących oraz zawsze na spożywaniu odpowiednio zbilansowanej diety. Czasem, przy ciężkim przebiegu lub braku normalizacji glukozy we krwi, włączana jest insulina. Diagnozowana jest przede wszystkim u osób w wieku średnim i starszych.

Jednak na początku 2018 roku szwedzcy naukowcy zaproponowali nową klasyfikację cukrzycy - sugerują oni, że powinniśmy rozróżniać więcej jej rodzajów.

Nowy podział cukrzycy

Badacze z Uniwersytetu w Lund twierdzą, że typów cukrzycy powinno być nie dwa, a pięć.

Skąd ta sugestia? Według Szwedów diagnostyka cukrzycy, która bazuje przede wszystkim na pomiarze poziomu glukozy we krwi to za mało - warto zmierzyć także inne czynniki, których analiza pokazuje, że przypadki osób chorujących na cukrzycę typu 2 są bardziej zróżnicowane zarówno pod kątem przyczyn i objawów, jak i możliwego rozwoju choroby. Jeśli się je doprecyzuje, leczenie i zapobieganie objawom będzie łatwiejsze.

W badaniu przeprowadzonym przez szwedzkich naukowców, w którym wzięto pod uwagę 13 720 nowych pacjentów analizowano nie tylko poziom glukozy we krwi, ale również BMI (indeks masy ciała), poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c, poziom przeciwciał dekarboksylazy kwasu glutaminowego, wskaźniki insulinooporności oraz wiek, w którym pojawiły się objawy.

Biorąc pod uwagę uzyskane wyniki badacze zaproponowali nową klasyfikację cukrzycy:

• typ 1, SAID (ostra cukrzyca autoimmunologiczna) obejmująca dotychczasowy typ 1 - pojawia się zazwyczaj w młodym wieku, charakteryzuje się słabym wyrównaniem metabolicznym, obecnością przeciwciał dekarboksylazy kwasu glutaminowego oraz zakłóconym wytwarzaniem insuliny,
• typ 2, SIDD (ostra cukrzyca związana z niedoborem insuliny) - charakteryzuje się umiarkowaną opornością na insulinę, wysokim poziomem hemoglobiny glikowanej oraz zaburzeniami wydzielania insuliny. Osoby z tej grupy mają największe ryzyko pojawienia się powikłań w postaci retinopatii, czyli uszkodzenia naczyń krwionośnych w siatkówce oka,
• typ 3, SIRD (ostra cukrzyca związana z opornością na insulinę) - charakteryzuje się silną opornością na insulinę, zazwyczaj towarzyszy otyłości. Osoby z tej grupy mają największe ryzyko pojawienia się powikłań w postaci nefropatii, czyli uszkodzenia nerek,
• typ 4, MOD (umiarkowana cukrzyca związana z otyłością) - towarzyszy otyłości, dotyczy pacjentów chorujących we względnie młodym wieku,
• typ 5, MARD (umiarkowana cukrzyca związana z wiekiem) - dotyczy największej liczby pacjentów, głównie w starszym wieku.

Jak pisałam wcześniej typ 1, SAID, obejmuje dotychczasowy typ 1.

Z kolei typy od 2 do 5 (SIDD, SIRD, MOD, MARD) obejmują chorych do tej pory kwalifikowanych do typu 2.

Jak twierdzi inicjator badania, prof. Leif Groop: To pierwszy krok na drodze do personalizacji terapii cukrzycy. Obecne metody diagnostyki i klasyfikacji cukrzycy są niewystarczające, nie pomagają przewidywać rozwoju choroby i możliwych powikłań, a także planować odpowiedniej terapii. Nowy podział ułatwi wcześniejszą terapię pacjentów, najbardziej zagrożonych pewnymi rodzajami powikłań.

Odpowiednie zdiagnozowanie jest więc niezwykle istotne, aby móc dobrać odpowiednie leczenie oraz jak najlepiej dobrać sposób odżywiania dla osoby chorującej na cukrzycę.